Straeon Bywyd Go Iawn

Darganfyddwch sut beth yw hi i weithio i'r GIG yng Nghymru gan y bobl sydd eisoes yn gwneud hynny.

Wedi fy ngeni a'm magu yn Ne Cymru a dod o hyd i'm galwedigaeth yn ddiweddarach mewn bywyd

Magwyd Samantha yn Nelson, tref fach ger Caerffili yn Ne Cymru - lle treuliodd y rhan fwyaf o'i phlentyndod, ac mae hi'n dal i alw'n gartref iddi. I Samantha, mae Nelson wedi teimlo fel cartref erioed, lle mae ei gwreiddiau, a lle roedd hi eisiau magu ei merch - wedi'i hamgylchynu gan y gymuned a'r diwylliant a oedd yn golygu cymaint iddi pan oedd hi'n iau.


Dywed Samantha:

“Wnes i ddim mynd i mewn i nyrsio yn syth ar ôl yr ysgol na hyd yn oed yn fy ugeiniau. Mewn gwirionedd, dim ond yn 38 oed y dechreuais fy nhaith nyrsio, sy'n golygu fy mod i'n yr hyn y mae pobl yn aml yn ei alw'n "fyfyriwr aeddfed". I mi, cafodd y penderfyniad i fynd i mewn i nyrsio ei lunio gan brofiadau personol, ac mewn sawl ffordd, newidiodd fy mywyd. 

“Daeth y trobwynt ar ôl i mi gael fy merch. Roedd ei genedigaeth yn eithaf trawmatig, ac roedd yr adferiad wedi hynny yn anodd hefyd. Yn ystod y cyfnod hwnnw, yr hyn a safodd allan fwyaf i mi oedd y gofal a'r gefnogaeth a gefais gan y nyrsys o'm cwmpas. Gwnaeth eu tosturi, eu hamynedd a'u caredigrwydd yr holl wahaniaeth yn ystod y chwe mis cyntaf hynny o'i bywyd. 

“Rwy'n cofio canolbwyntio yn llai arnaf fi fy hun ac yn ymddiddori yn fwy yn yr hyn yr oedd y nyrsys yn ei wneud. Roeddwn i'n gofyn cwestiynau'n gyson, yn eu gwylio'n ofalus, ac yn meddwl pa mor anhygoel fyddai gwneud yr hyn yr oedden nhw'n ei wneud. 

“Doedd nyrsio ddim yn syniad hollol newydd i mi gan fod fy mam wedi bod yn nyrs ers dros 20 mlynedd. Dechreuodd ei gyrfa yn yr Adran Damweiniau ac Achosion Brys ac mae wedi gweithio mewn sawl maes ers hynny. Wrth dyfu i fyny, byddwn i'n gweld heriau nyrsio â'm llygaid fy hun, ond hefyd y balchder a'r pwrpas a ddaeth gydag ef. Roeddwn i bob amser yn ei hedmygu, ond am flynyddoedd doeddwn i ddim yn hyderus i gymryd y cam hwnnw. 

“Dechreuais fy ngyrfa broffesiynol drwy weithio am 17 mlynedd mewn rôl brysur iawn, lefel uchel, fel pennaeth canolfan alwadau. Aeth y swydd â mi ar draws y wlad, gan reoli timau mawr a chydbwyso cyfrifoldebau trwm. Roedd yn yrfa roeddwn i'n falch ohoni, ond wrth i fy nheulu dyfu, sylweddolais nad oedd bellach yn addas ar gyfer y bywyd roeddwn i ei eisiau. Nid oedd y teithio a'r straen cyson yn gynaliadwy ochr yn ochr â magu plentyn. 

“Newidiodd popeth pan aeth fy nain yn sâl. Cafodd ddiagnosis o ganser a chwympodd a wnaeth ei misoedd olaf yn anodd iawn. Roedd hi eisiau treulio wythnosau olaf ei bywyd gartref, ac fel teulu fe wnaethon ni sicrhau bod hynny'n digwydd. Roedd fy mam, fy modryb a minnau'n gofalu amdani ein hunain heb ofalwyr allanol yn dod i mewn. Roedd yn gyfnod anodd, ond dyna hefyd y foment pan sylweddolais fod gen i'r gallu a'r awydd i ofalu am bobl mewn ffordd broffesiynol. Syrthiodd popeth i'w le. Roeddwn i'n gwybod, heb os, mai nyrsio oedd yr hyn yr oeddwn i fod i'w wneud. 

“Gyda’r anogaeth gan fy mam, a’m hatgoffodd fy mod i bob amser wedi bod yn rhywun a oedd yn gofalu’n fawr am eraill, penderfynais ddychwelyd i addysg uwch i ddechrau gyrfa newydd. Roedd yn frawychus ar y dechrau gan fy mod wedi bod allan o addysg ers amser maith, ac roeddwn i'n gwybod na fyddai cydbwyso astudio â bywyd teuluol yn hawdd. Ond cymerais y cam o gwblhau cwrs mynediad cyn gwneud cais i'r brifysgol. 

“Dewisais astudio nyrsio ym Mhrifysgol De Cymru, a oedd yn agos at adref ac yn teimlo fel yr opsiwn cywir i mi a fy nheulu. Roedd fy mam wedi astudio yno flynyddoedd ynghynt ac bob amser yn canmol ei phrofiad. O’ diwrnod agored cyntaf, teimlais groeso gan y staff. Gwnaeth y cyfleusterau, yn enwedig y ganolfan efelychu, argraff arnaf ar unwaith, ac roeddwn i'n gwybod mai dyma'r lle iawn i mi hyfforddi. 

“Roedd dechrau’r radd fel camu i mewn i’r anhysbys. Dim ond ychydig fisoedd o brofiad oedd gen i fel gweithiwr cymorth gofal iechyd cyn fy lleoliad cyntaf, felly mewn sawl ffordd roeddwn i'n teimlo fel petawn i'n dechrau o'r dechrau. Roedd fy lleoliad cyntaf yn y gymuned a oedd yn heriol gyda chyn lleied o brofiad blaenorol, ond rhoddodd wydnwch i mi a dangosodd i mi pa mor bwysig yw’r gallu i addasu mewn nyrsio. Roedd lleoliadau diweddarach mewn ysbytai yn teimlo'n fwy cyfforddus, a chyda phob profiad roeddwn i'n fwy hyderus. 

“O’r cychwyn cyntaf, roeddwn i’n gwybod bod angen rôl arnaf a fyddai’n fy herio. Ar ôl dod o swydd mor heriol yn y gorffennol, roeddwn i wedi arfer meddwl ar fenter fy hun, gweithio dan bwysau, a datrys problemau’n gyson. Roedd gwaith ward yn werth chweil, ond roeddwn i eisiau rhywbeth cyflymach. 

“Pan gamais i mewn i’r Adran Damweiniau ac Achosion Brys ar ddiwedd fy ail flwyddyn o leoliad, roedd yn teimlo fel petawn i wedi dod o hyd i ble roeddwn i’n perthyn. Y cyflymder, y gwaith tîm, yr amrywiaeth - roedd y cyfan yn gweddu'n berffaith i mi. Dywedodd fy ngoruchwylwyr hyd yn oed, 'Rydych chi wir yn ffynnu yma.' Rhoddodd hynny'r holl gadarnhad oedd ei angen arnaf. 

“Ar ddiwedd blwyddyn 3 yn ystod fy lleoliad rheoli, cefais gynnig fy rôl ddelfrydol: swydd nyrs newydd gymhwyso yn yr Adran Damweiniau ac Achosion Brys yn Ysbyty’r Tywysog Siarl. Teimlais fy mod wedi cael cefnogaeth lawn wrth wneud cais, ac rwyf wrth fy modd yn dechrau fy ngyrfa yn y maes rwy'n teimlo fwyaf angerddol amdano. 

“Mae gwirfoddoli hefyd wedi bod yn rhan bwysig o fy nhaith. Rwyf wedi hyfforddi fel ymatebydd cyntaf cymunedol, a oedd yn golygu mynychu argyfyngau lleol pan oeddwn ar gael. Mae'r rôl wedi bod yn hynod werth chweil, o ran rhoi profiad bywyd go iawn i mi o ofal brys ac o ran caniatáu i mi roi rhywbeth yn ôl i'm cymuned. Mae pobl wedi fy adnabod ac wedi diolch i mi am fod yno i'w hanwyliaid, sydd wedi bod yn anhygoel ac yn galonogol. 

“Nid yw cydbwyso astudiaethau nyrsio â bywyd teuluol wedi bod heb ei heriau. Mae fy merch wrth ei bodd â'i chlybiau ar ôl ysgol ac yn cymryd rhan mewn gweithgareddau bob dydd. Doeddwn i byth eisiau dweud na wrth ei hangerdd hi, ond roedd yn golygu bod rheoli amser wedi dod yn gwbl hanfodol. Mae nyrsio yn radd amser llawn, gydag aseiniad ar ôl aseiniad, lleoliad ar ôl lleoliad, a'r unig ffordd i ymdopi yw aros yn drefnus a chynllunio ymlaen llaw. Dyna'r cyngor rwy'n ei roi i fyfyrwyr newydd bob amser: dechreuwch bopeth yn gynnar, peidiwch â syrthio ar ei hôl hi, a gofynnwch am help pan fydd ei angen arnoch. 

“Dysgais hefyd fod hunanofal yn bwysig. Dros y blynyddoedd diwethaf, rydw i wedi colli wyth stôn (50kg), wedi dechrau dawnsio Lladin a dawnsio neuadd ddawns ac wedi dod o hyd i lawenydd mewn hobïau syml fel cerdded y ci a darllen. Mae'r pethau hynny'n fy nghadw'n gytbwys ac yn fy ngwneud yn nyrs well. 

“Rydw i wedi cyflawni’r nodau a osodais i mi fy hun: cwblhau fy ngradd gydag anrhydedd dosbarth cyntaf, cael rôl yn yr Adran Damweiniau ac Achosion Brys, ac adeiladu bywyd i’m teulu. Am y tro, rydw i eisiau ennill profiad, dysgu cymaint ag y gallaf, a mwynhau'r bennod newydd hon. 

“Gan edrych i’r dyfodol, hoffwn ddatblygu ymhellach. Efallai y bydd fy nghefndir mewn rheolaeth yn fy arwain at rôl arweinyddiaeth, efallai ym Mand 6 neu 7, neu efallai y byddaf yn dychwelyd i'r brifysgol am radd meistr. Ond rydw i hefyd yn cadw meddwl agored. Mae nyrsio eisoes wedi fy nysgu bod cyfleoedd yn aml yn ymddangos pan fyddwch chi leiaf yn eu disgwyl, ac rwy'n barod i weld i ble mae'r daith yn fy arwain. 

“Yr hyn rwy'n ei wybod yw fy mod i yn union lle y dylwn fod. Yn byw ac yn gweithio yng Nghymru, wedi fy amgylchynu gan gydweithwyr cefnogol, cymunedau cyfeillgar, a fy nheulu gerllaw. Rwy'n teimlo'n ffodus iawn."